Samen met een aantal huurdersorganisaties schreef actieve huurder Frans van Tartwijk een brief om de precaire situatie van huurders in hun steden aan te kaarten. Afgelopen donderdag werd de brief gepubliceerd in het NRC. De BPW is erg enthousiast over deze zelforganisatie van onderop. Het is hoog tijd voor een brede maatschappelijke beweging die het “Recht op Wonen” op gaat eisen, daar waar de politiek het af laat weten. Maar de strijd voor een rechtvaardige stad waar huurders en bewoners de dienst uitmaken winnen we niet alleen. Doe je met ons mee?
De Brief
Huren in de stad
Politici en beleidsmakers houden vol dat huurders met lage inkomens in de centra van de steden moeten kunnen blijven wonen, maar het tegenovergestelde gebeurt. De huren stijgen en de corporaties verkopen talloze huurwoningen waardoor de schaarste nog groter wordt. Amsterdam is van oudsher een stad met relatief veel betaalbare huurwoningen, en de stad heeft daardoor altijd een vriendelijk en kleurrijk karakter gehad, maar als de huidige ontwikkelingen verder gaan worden het centrum en de wijken er net buiten een plek voor de rijken en de grenzeloos rijken. Dat is misschien prettig voor de wethouder financiën, maar afschuwelijk voor de mensen die er nu wonen. Ook in andere populaire en dus dure steden is dit een probleem.
Iedereen in de stad gaat meer betalen
De meeste zittende huurders in de steden hebben zich tot nu toe min of meer veilig gewaand. Als je al langer in een (sociale) huurwoning woont is je huur meestal nog betaalbaar, maar door het invoeren van nieuw kabinetsbeleid wordt een belangrijk principe losgelaten: men wil de zittende huurders niet meer beschermen, maar hun huur juist extra verhogen omdat men vindt dat zij te goedkoop wonen. Huurders in Amsterdam en andere steden worden op verschillende fronten aangevallen:
WOZ waardering
Een voorbeeld: A.V. is begin 60, zij woont al 19 jaar in een woning van 42 m2 op de 4e verdieping aan de Overtoom in Amsterdam. Zij heeft een zeer laag inkomen en een redelijke huur. Er is geen lift en de keuken en badkamer zijn oud. Sinds zij hier woont is Amsterdam extreem veel duurder geworden: de WOZ waarde van haar woning is inmiddels opgelopen tot 225.000 euro. A.V kan nergens heen: zij kan geen woning kopen en verhuizen naar een andere huurwoning in Amsterdam is veel te duur geworden. Omdat zij wat spaargeld heeft, heeft zij geen recht op huurtoeslag
De regering wil per 1 Juli 2016 de huurverhogingen gaan baseren op de waardering van de woning. Omdat per 1 oktober 2015 de WOZ- waarde van een woning sterk meetelt in de waardering van die woning gaan huurders in gewilde wijken en steden extra huurverhogingen betalen: de corporaties krijgen dan de ruimte om de huur van A.V jaarlijks met 2,5% plus inflatie te verhogen. A.V woont graag aan de Overtoom, maar gezien haar financiële situatie is het onzeker of zij op de wat langere duur haar huur nog kan betalen. Er zijn honderdduizenden huurders als A.V: mensen die qua inkomen recht hebben op een sociale huurwoning, maar die geen huurtoeslag ontvangen.
Voor startende huurders wordt huren in de steden vrijwel onmogelijk. Vrijkomende huurwoningen op populaire locaties gaan door het meetellen van de WOZ-waarde meteen met een grote sprong in huurprijs omhoog. Door de toenemende schaarste worden de wachttijden nog langer.
Huurders die meer verdienen
Niet alleen ‘sociale huurders’ met een krappe beurs hebben het moeilijk. Minister Blok heeft al aangegeven dat hij de huren voor de zogenaamde ‘scheefwoners’ wil blijven verhogen. Ook huurders met midden- en zelfs hogere inkomens beginnen langzaam te merken dat ze maar beter plaats kunnen maken voor de superrijken. Hun huren zijn nauwelijks beschermd en zij krijgen al langer jaarlijks forse huurverhogingen.
Rechten van huurders onder druk
In het nieuwe woonakkoord wordt nagedacht over de mogelijkheden om in te breken op bestaande contracten en zelfs over tijdelijke huurcontracten. Dat is een grote aantasting van het huurrecht: een verhuurder mag een huurder niet zomaar uit een huurwoning zetten, en een huurcontract zou voor onbepaalde tijd moeten gelden.
Inspraak en overleg hebben gefaald
Inspraakorganen als de Huurdersvereniging Amsterdam en de Woonbond lijken zich neer te leggen bij de ontwikkelingen en doen niet meer dan een poging het beleid wat af te remmen. Voor de huurders is dat onbegrijpelijk: vandaar deze brief. Het gaat niet om een paar procent hier of daar, maar om de fundamentele keuzes die de overheid maakt. Die moeten ter discussie worden gesteld. Hoezo wonen huurders, die al twintig jaar in een woning zitten, ineens ‘te goedkoop’? Waarom is huren in Nederland een steeds groter deel van de inkomens gaan opslokken? Waarom kunnen huurders straks niet meer in de centra van de steden wonen?
Wat te doen?
Wij roepen de politiek op een einde te maken aan dit afbraakbeleid.
Het alsmaar stijgen van de huren in de steden moet gestopt worden. Voor starters moet huren in de stad weer een reële mogelijkheid worden. Zittende huurders mogen geen extra huurverhogingen krijgen. De rechten van huurders moeten gewaarborgd blijven. De verhuurdersheffing moet verdwijnen. Het verkopen van sociale huurwoningen moet stoppen en er moeten betaalbare huurwoningen bijgebouwd worden.
Frans van Tartwijk, huurder, Amsterdam
Huurdersbelangen Zuid, Amsterdam
Huurdersvereniging Westerpark, Amsterdam
Huurdersvereniging de Pijp, Amsterdam
Huurdersvereniging Centrum, Amsterdam
Huurdersvereniging Oost, Amsterdam
Initiatief Betaalbaar Wonen Amsterdam Noord
Huurdersvereniging de Baarsjes & Bos en Lommer, Amsterdam
Huurdersvereniging Oud-West, Amsterdam
Huurdersvereniging Zuidoost, Amsterdam
Bewonersgroep Spaarndammerbuurt, Amsterdam
HTIB, Turkse Arbeidersvereniging in Nederland, Amsterdam
EMCEMO, Amsterdam
Werkgroep Wonen FNV Amsterdam
Bond Precaire Woonvormen